شفقت چیست و چگونه به ما کمک می‌کند؟در این مقاله قصد داریم به صورت کامل در رابطه با شفقت سخن بگوییم و آن را از زوایای مختلف بررسی کنیم. دلسوزی و شقفت در واقع مفاهیمی هستند که می‌توانند کمک زیادی به افراد کنند. در ادامه این مقاله می توانید سخنان فهیمه فرج؛ روانشناس بالینی با رویکرد روان‌پویشی را در رابطه با شفقت در قالب نوشتار مطالعه کنید.
مهر ورزی و شفقت می تواند در زمین حاصل خیزی رشد کند و به شکوفایی برسد که توسط تمرکز و توجه و آگاهی آماده شده است. وقتی تمرین می‌کنیم بدون قضاوت و انتقاد توجه‌مان را جمع کنیم و دوباره و دوباره برگردیم. ذهنمان به تدریج پذیرا تر می‌شود و حالت واکنش در آن کمتر می شود.
با تدریج زمان مراقبه و محبت قلبی شگرفی درون ما شکل می‌گیرد که طرز ارتباط برقرار کردن ما با خودمان و دیگران را دگرگون می کند؛ عمیق تر احساس می کنیم و این احساس عمیق سرچشمه مهر ورزی و شفقت می‌شود.
- این مهرورزی و شفقت به شیوه هایی که اندک با یکدیگر فرق دارند؛ قلب ما را گشاده می‌کند. در واقع شفقت با رنج خود و سایر موجودات زنده همراه با میل و تلاش برای تسکین در ارتباط است. بنابراین شفقت عمل‌گرا است و فقط یک ایده و احساس نیست؛ بلکه عملی است که ما آن را انجام می دهیم.
شفقت چیست؟
شفقت در لغت به معنی رنج کشیدن با کسی است و بنابراین به ذات خود اساس رابطه است. این مفهوم ما را با دیگران پیوند می‌دهد و فرضیه هایی در رابطه با جدایی و تنهایی را به چالش می‌کشد، در واقع می‌توان گفت شفقت یک استعداد انسانی بنیادی است که آیین های مذهبی در تمام اعصار از آن سخن گفته اند و به ما کمک می کند از انسانیت خودمان آگاه شویم و بفهمیم که همه ما در برابر اندوه فقدان، بیماری و مرگ آسیب پذیریم.
شفقت حالتی کلی و مداوم است؛ ذهن شفیق در برابر رنج های مختلف نمی‌شکند و از هم نمی‌پاشد. بنابراین شفقت مولفه ای ضروری در روان درمانی برای روان درمانگر و روان جو است.مهارت هایی مانند شقفت مهارت هایی قابل یادگیری و پرورش هستند.
ببیشتر بخوانید: بهترین کلینیک روانشناسی چه ویژگی هایی دارد؟
شفقت به خود چه فوایدی دارد؟
همه ما بر سر راه عشق مانع هایی را ایجاد کردیم به این علت که مجبور بودیم از خود در برابر واقعیت های خشن زندگی حفاظت کنیم؛ اما راه دیگری هم برای کسب احساس امنیت و حفاظت شدن وجود دارد. اگر به تقلاهای‌مان آشنا باشیم و در زمان سخت به خودمون شقت محبت و حمایت ابراز کنیم وضعمان تغییر خواهد کرد می‌توانیم یاد بگیریم که به رغم نواقص درونی و بیرونی خودمان و زندگیمان را پذیرا باشیم و قدرت لازم را برای شکوفایی به خود اعتا کنیم.
نقش شفقت به خود
در عین حال وقتی در حال تقلا هستیم یعنی رنج می کشیم، احساس ضعف می کنیم یا شکست می‌خوریم؛ آگاه ماندن از آنچه در حال تغییر است دشوار خواهد بود ترجیح می‌دهیم جیغ و داد کنیم یا مشتمان را بر روی زمین بکوبیم. نه تنها از آنچه در حال وقوع است بدمان می‌آید بلکه فکر می کنیم وقوع این مشکل تقصیر ماست. در چشم بهم زدنی حال ما عوض می شود و احساسمان از «من از ان احساس خوشم نمی‌آید تبدیل می شود به من این احساس را نمی خواهم و باید آن را داشته باشم، احتمال من مشکلی دارم که این احساس را دارم، من آدم بدی هستم» در اینجاست که نقش شفقت خود مشخص می شود.
- گاهی باید خودمان را آرام کنیم و بابت دشواری انسان بودن به خودمان دلداری بدیم و سپس به شیوه ای آگاهانه تر به سراغ زندگی خودمان برویم. زمانی که درگیر رنجی هستیم شفقت به خود از دل رنج پددار می‌شود.
بیشتر بخوانید: درمان قطعی افسردگی چگونه ممکن است؟
تفاوت خود دلسوزی و شفقت به خود
خیلی از مردم می ترسند که شفقت به خود نوعی خود دلسوزی به خود باشد، در واقع شفقت به خود نقطه مقابل خود دلسوزی است. خود دلسوزی می گوید که من فردی بیچاره و بدبخت هستم اما شفقت به خود تصدیق می کند که زندگی برای همه سخت است.
تحقیقات نشان داده است که افراد خود مشفق به احتمال بیشتری می توانند دید کلی به امور پیدا کنند و حواس آن‌ها تنها به اضطراب معطوف نباشد. همچنین آن‌ها به احتمال کمتری غرق در افکار منفی می‌شوند که این خود از دلایل سلامت ذهنی بهتره افراد خود مشفق است.
اگر انسانی خوش مشفق باشد به یاد می آورد که همه افراد گاهی رنج می‌کشند و این بخشی از اشتراکات انسانی است.
آیا شفقت به خود به معنی بیچارگی است؟
شقفت به خود نگرش من چقدر بیچاره‌ام نیست. یکی از ترس های بزرگ انسان‌ها می‌تواند این باشد که شفقت به خود ما را ضعیف و آسیب‌پذیر می‌کند. در حقیقت شفقت به خود منبع قابل اتکا قدرت درونی است و زمانی که با دشواری ها مواجه هستیم به ما قدرت و شجاعت می دهد.
تحقیقات نشان داده است که افراد خود مشفق بهتر می‌توانند با موقعیت های دشوار مثل طلاق، تروما و درد‌های مزمن کنار آیند.
برخی از افراد نیز نگران این هستند که شفقت به خود از شفقت به دیگران بکاهد و آن‌ها را تبدیل به فردی خودمحور و خودخواه کند. اما شفقت به خود در واقع ما را قادر می‌سازد تا در روابطمان با دیگران دهنده‌تر باشیم یه احتمال بیشتری در روابطمان سازش داشته باشیم.
کلام آخر
این که شما برای خود دلسوزی کنید هیچ نشانه بدی نیست و معنای بیچاره بودن شما را نمی دهد، بنابراین شقفت به خود مهارتی است که باید بر روی آن کار کنید.شما می توانید در این مسیر از روان درمانگر یا روانشناس و شخص متخصصی کمک بگیرید.
همچنین می توانید سوالات خود را در رابطه با این موضوع در بخش کامنت های همین مقاله مطرح کنید و در اسرع وقت پاسخ آن ها را توسط روانشناسان کلینیک روانمهر دریافت کنید.